Datganiad yr Hydref

Datganiad yr Hydref oedd y cyfle cyntaf i gymryd stoc economaidd ar ôl y bleidlais y genedl i adael Ewrop.

Daeth Y Canghellor I’r Tŷ Cyffredin ac mae’n rhaid dweud bod y cyfan fel sgwib llaith.

O flaen llaw roedd y 'spin' i gyd oedd  sôn am fuddsoddiad cyhoeddus sylweddol. Ond yn y diwedd codiad dim ond codiad o 0.3%  I 0.4% o’r GDP ym mhob blwyddyn ariannol rhwng  2017 i2020. Mae’r ffigyrau jest tipyn yn uwch na beth oedd y llywodraeth Llafur yn gwario cyn yr argyfwng ariannol.

Gan fod lefelau llog mor isel mi ddylai ni fod yn gwario llawer llawer mwy.  Mae Philip Hammond wedi cymryd mantra Ed Balls o ddifri a rhoi hwb i isadeileddau, tai a sgiliau ond nid i’r graddau i sefydlu economi cadarn a llai o lawer na’r gwledydd  diwydiannol yn ein cylch cyfoedion.

Beth roedd yr economi eisio oedd ei ailgychwyn ond be gafodd o roedd dipyn o ‘makeover’ ysgafn.

Fe roedd ‘cap’ ar wariant ar fudd-daliadau a bydd y tlawd – rhai yn gweithio a’r di-waith – yn colli tua 2% y flwyddyn. Bydd ei safonau byw yn dirywio.

Ac yn ôl Sefydliad Astudiaethau Cyllid (IFS) mae’r rhagolwg a’r gyflog yn “ofnadwy.” Yn ôl yr IFS bydd gweithwyr yn ennill llai  o gyflogau yn 2021 ac roeddent yn ennill yn 2008.

Ac yn ôl y datganiad Philip Hammond  bydd cost gadael yr Undeb Ewropeaidd I’r economi tua £58.6 biliwn. Pam? Llai o ymfudiad, llai o gynhyrchaeth a’r economi ar ei lawr gan fod yna ansicrwydd.

Pris go fawr i dalu am adael Ewrop.

Pam Trump?

Heb ddeall bod 'na lawer o bobol yn y gorllewin mewn poen fedrwn ni ddim deall y ffenomena o Donald Trump, Brexit  a dyrchafiad y De eithafol yn wleidyddiaeth llawer i wlad.

A’r rheswm am hun neo-rhyddfrydiaeth a’r polisïau sy’n dilyn yn uniongyrchol o’r athroniaeth. Mae 'na niferoedd o bobol  sydd wedi gweld ei safonau byw yn dirywio yn ddiffwysol o dan bolisïau o ddadreoleiddio, preifateiddio, llymder a masnacha corfforedig.

Colli gwaith, pensiynau ac y rhwyd ddiogelwch a oedd ar gael dan y wladwriaeth les oedd hanes niferoedd o bobol yn wledydd y gorllewin yn cynnwys wrth gwrs Prydain a’r Unol Daleithiau. Mae’r dyfodol yn edrych yn ddifrifol Iddynt hwy a’i phlant.

Ar y llaw arall maent yn gweld llawer yn cael bywyd cyffyrddus. Y dosbarth uwch, bancwyr, gwleidyddion  ar fyd sy’n llawn o ‘selebs. ’ Mae’n na pharti yn mynd ymlaen a ydynt ddim yn cael gwadd i’r bwrdd. Cyfoeth yn codi a grym yn codi i rai a dyled a thlodi i nwy.

Mae arweinyddion fel  Donald Trump a Nigel Farrage wedi sylweddoli’r poen ac yn ei ecsbloetio. Felly hefyd y pleidiau asgell Dde ar y cyfandir. Mae’n rhwydd troi pobol yn erbyn  ei gilydd. Rhoi’r bai  ar fewnfudwyr, Mwslimiaid, Merched, y croenddu. Troi I mewn ar ei hunain ac edrych yn ôl gyda hiraeth am yr hen ddyddiau.

Y diffyg ydi ei siomi y cawn gan y sefyllfa newydd, gan fydd ei harweinydd ddim yn fodlon delio ar broblem sef gwneud yr economi gweithio i’r llawer. Nid hynna yw natur cyfalafiaeth.

Nid fydd hi yn hir tan fydd pobol yn cael ei siomi gan Trump a hefyd  Brexit yn y wlad yma, ond yn anffodus fydd na llawer mwy o boen iddynt o dan y drefn maent wedi pleidleisio i hebrwng i mewn.

Yr ateb ydi troi ein cefn ar neo-rhyddfrydiaeth a threfnu ei’n economi a’n cymdeithas a’r llinella sy’n rhoi gobaith, cymdeithas gynhwysfawr ble mae pawb yn cael chwarae teg. 

Gobaith leddfa y galon luddedig.

Y wasg a barnwyr

 

Un o elfennau pwysig  cyfansoddiad yr DU ydi rheolaeth cyfraith ac annibyniaeth barnwyr. Ond yn sicr nid felly mae rhai o’n papurau yn ei gweld hi yn dilyn dyfarniad yr uchel Lys  ar Erthygl 50. Mae eu hymateb wedi bod yn ffyrnig, yn llawn casineb at y barnwyr, rhai yn mynd mor bell a  gofyn iddynt gael y sac.

A heb golli cyfle roedd David Davies aelod Mynwy yn trydar

‪”@DavidTCDavies

Unelected judges calling the shots. This is precisely why we voted out. Power to the people!” a Douglas Carswell AS yn awgrymu bod rhaid cael barnwyr gwahanol trwy ddiwygio'r system o ddewis barnwyr. Er mwyn cael rhai fase yn siwtio eu hagwedd gwleidyddol o, mae’n debyg.

Ond beth yn union oedd trosedd y barnwyr? Edrych ar y gyfraith  ac nid ar wleidyddiaeth. Roeddent yn gadarn yn eu barn nad oedd yr hun yn ddim i wneud a’r teilyngdod o fod i mewn neu allan o’r UE ond ar gwestiwn a oedd hi’n gyfreithiol i’r llywodraeth penderfynu ar erthygl 50 neu’r senedd.

Ac yn unfrydol fe benderfynwyd nad oedd gan y llywodraeth y grym. Pam? Am fod hi’n egwyddor sylfaenol o’r cyfansoddiad fod y rhagorfraint y Goron ddim yw defnyddio i gymryd hawliau roedd wedi eu trosglwyddo i ddinasyddion trwy’r senedd. A dyna fase wedi digwydd pe bau’r llywodraeth yn cael eu ffordd.

Yn y bôn a’ yw ein papurau newydd ac ein gwleidyddion eisio cyrtiau annibynnol neu ddim. Yn sicr ar ôl yr ymateb yr ateb i’w “na.” Ac yn wir  mae hun yn mynd a ni i lawr ffordd lithrig tros ben fel cymdeithas.