Trugaredd i fwy na Chelsea Manning

Fe newidwyd Barak Obama yn ei ddyddiau olaf fel Arlywydd y ddedfryd o 35 mlynedd o garchar ar Chelsea Manning. Mi fydd Ms Manning a chafodd rhan o’i haddysg yn Sir Benfro yn cael ei rhyddha Mis Mai.

Disgrifiwyd Stephen Crabb AS Benfro'r "Gweithred o drugaredd a thosturi yn nyddiau olaf arlywyddiaeth Obama. Bydd ffrindiau a theulu Manning yn fy etholaeth yn croesawu hyn."

Ychwanegodd AS Cwm Cynon, Ann Clwyd: "Newyddion gwych i Chelsea, ei theulu a'i ffrindiau fu'n ymgyrchu mor galed. Diolch yn fawr i'r Arlywydd Obama."

Ond roedd gan Obama fawr o drugaredd at un arall sydd wedi ei garcharu ers saith degau'r ganrif ddiwethaf sef yr actifedd dros hawliau'r Indiaid Americanaidd, Leonard Peltier.  Bron  sicr mae ei gyfle olaf o gael ei rhyddid wedi diflannu gyda’r penderfyniad. Er I’r Pab ofyn I Obama ei rhyddhau.

Bu cafodd Peltier yn euog o  lofruddio dau asiant FBI ar ôl brwydr saethu yn Diriogaeth Indiaid Americanaidd Pine Ridge yn De Dakotsa yn 1975.

Mae rhai yn gweld y penderfyniad fel symbal o’r gamdriniaeth o’r Indiaid Americanaidd yn system cyfiawnder troseddol yr UD; tra mha eraill yn ei weld fel llofruddiwr a ddylai dal talu ei ddyled i’r gymdeithas.

Mae Peltier erioed wedi haeru ei ddiniweidrwydd ac mae cefnogaeth llawer drwy’r byd yn cynnwys y Pab.

Ond yn fwy pwysig roedd Atwrni yr Unol Daleithiau oedd yn rhan o’r erlyniad wedi annog Obama I roi trugaredd I Peltier wrth sgwennu yn y Chicago Tribune fe ddywedodd James Reynolds “Er nad ydi unrhyw brawf yn berffaith  roedd un Peltier yn anarferol o drwblus, yn enwedig o edrych yn ôl……Roedd yr achos yn un tenau ac yn annhebyg o gael ei gynnal yn y llysoedd heddiw. Mae yn llwyr gorbwysais i labeli Peltier fel ‘llofrydd gwaed oer’ ar y ffeithiau a’r ychydig prawf ddaru oroesi’r apeliai yn yr achos.”

Fase rhywun yn meddwl bod 41 blynedd yn y ddalfa yn ddigon o gosb ac mae penderfyniad Obama yn un sydd yn un siomedig.

Fel dywedodd John Ryan cyn asiant yn yr FBI tra yn annog I Obama I weithredu trugaredd “Fel y mwyafrif o asiantau yr FBI, fe ymunais ar asiantaeth I gwneud y byd yn well lle. Roedd yn credu yr amser honno fel rwyn credu nawr bod yn yr America gwerthoedd am cyfiawnder a tecwch, ond wrth edrych yn ol tros y 41 blynedd dwi yn gweld yr un yn achos Peltier.”